Massage cho trẻ sơ sinh là một cách nhẹ nhàng, nâng niu và dành thời gian cho bé. Đây cũng là một hình thức đáng yêu để tận hưởng thời gian bên con và việc massage cho bé cũng giúp cha mẹ gắn kết với con hơn. Trước khi trẻ sơ sinh có thể hiểu được ngôn ngữ, cách massage sẽ cho phép cha mẹ được giao tiếp và an ủi trẻ thông qua xúc giác, giúp trẻ an tâm, ngủ ngon và mau lớn.
1. Massage cho trẻ sơ sinh là gì?
Massage cho bé là việc cha mẹ dùng tay vuốt ve nhẹ nhàng, nhịp nhàng trên cơ thể của bé. Cách massage cho trẻ đơn giản nhất là bằng cách từ tốn, thư thái vận động mắt cá chân, cổ tay và ngón tay của bé.
Bên cạnh đó, cha mẹ cũng có thể nói chuyện, ngâm nga hoặc hát ru cho trẻ nghe trong khi massage cho bé để tạo cảm giác bình tĩnh và yên tâm, giúp bé ngủ ngon, ngủ sâu hơn, ít quấy khóc.
2. Lợi ích của massage cho bé sơ sinh là gì?
2.1 Bé thở đều nhịp hơn
Bé mới sinh thường thở không đều (lúc nhanh – lúc chậm). Tuy nhiên, vì da là tổ chức lớn nhất trên cơ thể và chứa nhiều đầu dây thần kinh nên massage tác động lên da cũng có tác dụng giúp bé ngủ ngon, thở đều nhịp.
2.2 Kích thích bé phát triển về cả thể chất, trí tuệ và tình cảm
Nghiên cứu khoa học cho biết, những em bé được tiếp xúc da CHẠM da với mẹ có nhiều điều kiện phát triển hơn, cả về thể chất, trí tuệ và tình cảm.
2.3 Tăng cường trí não
Khi bé sơ sinh được massage thì các tế bào thần kinh cũng phát triển. Do não phát triển khá nhanh trong năm đầu đời nên cần coi đây là khoảng thời gian lý tưởng để massage cho bé.
2.4 Tăng cường hệ miễn dịch
Một nghiên cứu với các bé 10 tuần tuổi cho thấy, những bé thường xuyên được mẹ massage lưng thì ít bị cảm lạnh và tiêu chảy hơn. Những cái chạm tay của mẹ vào bé giúp kích thích hệ tiêu hóa làm việc hiệu quả hơn.
2.5 Giảm căng thẳng
Một em bé bị căng thẳng sẽ khóc nhiều. Massage ở bé có thể làm giảm đáng kể căng thẳng do nó làm giảm hàm lượng hormone stress là cortisol.
2.6 Giảm cảm giác ”đau”
Endorphins được giải phóng trong quá trình mát-xa là một loại thuốc giảm đau tự nhiên cho cơ thể. Vì thế, quá trình mát-xa cho bé có thể làm dịu cơn đau trong các trường hợp bé đang mọc răng, đau bụng hay gặp gió…Ngoài ra, có những động tác mát-xa cho bé cụ thể giúp giảm thiểu cơn đau đáng kể đối với một số triệu chứng thường gặp ở trẻ.
2.7 Nâng cao khả năng nhận thức của bé về cơ thể mình
Được massage sẽ cho bé hiểu được rõ hơn về kích thước và vị trí của các bộ phận cơ thể.
2.8 Sản sinh cảm giác hạnh phúc
Giống như người lớn, khi bé được giảm thiểu căng thẳng và thư giãn, giấc ngủ sẽ sâu hơn.
2.9 Tăng sự phát triển xương, khớp
Các động tác massage sẽ giúp hệ xương của bé phát triển cứng cáp hơn, tránh tình trạng còi xương, loãng xương ở trẻ sơ sinh. Bé sẽ phát triển cứng cáp hơn so với những trẻ không được massage thường xuyên
3. Khi nào nên massage cho trẻ sơ sinh?
Thời điểm massage cho bé quá sớm sau khi bú có thể khiến trẻ bị nôn – vì vậy hãy đợi ít nhất 45 phút sau khi bú. Đồng thời, cha mẹ cũng nên chú ý theo dõi tâm trạng của bé. Nếu bé đang trong tình trạng ổn định và bình tĩnh, hài lòng, bé có thể được bắt đầu massage. Ngược lại, nếu bé tỏ ra không hợp tác, xoay đầu ra khỏi tay cha mẹ đang bồng hoặc trở mình liên tục, gồng cứng người thì đây có thể không phải là thời điểm tốt nhất để tiến hành massage cho bé.
Về thời gian mỗi lần và tần suất các lần massage cho bé là tùy thuộc vào cha mẹ hay người chăm sóc. Bé có thể được massage hàng ngày. Một cách khác, trẻ có thể được tận hưởng liệu pháp massage vào ban đêm như một phần nhẹ nhàng trong thói quen trước khi đi ngủ của bé.
Nếu em bé có vẻ không thích massage trong lần đầu tiên, đừng quá lo lắng. Đó là một trải nghiệm mới cho cả hai bên và có thể mất một chút thời gian để làm quen. Nên thử massage cho trẻ sơ sinh bằng cách vuốt ve trẻ một vài phút trong lần đầu tiên và tăng cường dần dần khi trẻ làm quen hơn.
4. Hướng dẫn cách massage cho trẻ sơ sinh
Cách massage cho trẻ sơ sinh bao gồm vài bước chuẩn bị và một số kỹ thuật cơ bản để bắt đầu:
Tạo bầu không khí yên tĩnh. Nếu có thể, hãy tiến hành xoa bóp cho trẻ ở nơi ấm áp, yên tĩnh – trong nhà hoặc ngoài trời. Tháo đồ trang sức trên tay. Tư thế ngồi thoải mái trên sàn hoặc giường hay đứng trước bàn thay đồ và đặt bé lên chăn, khăn lớn trước mặt. Cho em bé nằm ngửa để có thể duy trì giao tiếp bằng mắt. Khi cởi quần áo cho trẻ, hãy nói với trẻ rằng đã đến giờ massage.
Kiểm soát cảm ứng. Khi mới bắt đầu xoa bóp cho bé, hãy chạm từng bước nhẹ nhàng. Tuy nhiên, tránh cù bé vì điều này có thể khiến bé khó chịu. Khi em bé lớn hơn, hãy chuyển sang day ấn mạnh hơn.
Từ từ vuốt và xoa bóp từng bộ phận trên cơ thể bé. Cha mẹ có thể bắt đầu bằng cách đặt em bé nằm sấp và dành một phút cho mỗi lần xoa bóp trên các vùng khác nhau, bao gồm massage đầu, vùng cổ và vai; massage lưng trên và thắt lưng, xoa bóp đùi, bàn chân và bàn tay của bé. Tiếp theo, đặt trẻ nằm ngửa và dành một phút cho mỗi lần duỗi và uốn cong tay và chân của bé, sau đó là cả hai chân cùng một lúc. Cuối cùng, để trẻ nằm ngửa hoặc nằm sấp, lặp lại các chuyển động này trên toàn thân trong năm phút nữa.
Hãy thư giãn. Nói chuyện với em bé trong suốt quá trình massage cho bé. Cha mẹ có thể hát hoặc kể một câu chuyện. Hãy thử lặp lại tên của bé và từ “thư giãn” khi muốn giúp bé giải tỏa căng thẳng.
Quan sát cách em bé đáp ứng. Nếu em bé lắc lư cánh tay của mình và có vẻ hạnh phúc, bé có thể thích thú với việc massage và cha mẹ có thể tiếp tục. Nếu trẻ quay đầu, gồng mình hoặc tỏ ra bồn chồn, không vui, hãy dừng massage cho bé và thử lại sau giây lát.
Dùng dầu massage cho bé. Một số cha mẹ thích sử dụng dầu trong quá trình massage cho trẻ sơ sinh để tránh ma sát giữa tay và da của em bé, trong khi những người khác lại thấy không phù hợp. Lựa chọn là tùy vào cha mẹ. Nếu chọn sử dụng dầu, hãy chọn loại không mùi và có thể ăn được – đề phòng trường hợp bé ngậm một ít dầu vào miệng. Nếu em bé có làn da nhạy cảm hoặc dễ bị dị ứng, hãy thử dầu trước bằng cách bôi một lượng nhỏ lên một vùng da của bé, theo dõi phản ứng trước khi bôi rộng và nhiều hơn.
5. Một số lưu ý khi thực hành massage cho trẻ sơ sinh
Chỉ dùng lực của phần thịt mềm ở ngón tay, không phải toàn bộ lòng bàn tay để massage cho bé. Mỗi động tác massage phải nhẹ nhàng, chậm rãi.
Chú ý rửa tay thật sạch trước khi massage để giữ vệ sinh, tránh lây nhiễm vi khuẩn cho bé. Tháo hết những đồ trang sức có khả năng làm bé trầy xước.
Nên đặt bé lên giường hoặc dưới sàn nhà sạch, có lót khăn và gối xung quanh để đảm bảo độ an toàn cho bé. Nhiệt độ phòng không nên quá nóng hoặc quá lạnh, nhiệt độ lý tưởng là vào khoảng 28-29 độ C.
Có thể dùng dầu massage nhưng đừng nên dùng quá nhiều và cũng không nên sử dụng dầu massage lên mặt bé. Để bảo đảm an toàn, mẹ nên chọn các loại dầu massage như dầu oliu, dầu dừa, dầu mè…
Thời điểm tốt nhất để massage là sau khi tắm cho bé bằng nước ấm. Khi đó, bé đang thấy rất khoan khoái. Mẹ vừa massage nhẹ nhàng, vừa thủ thỉ với bé để giúp bé thư giãn, dễ dàng chìm vào giấc ngủ.
Với những thông tin vừa chia sẻ ở trên thì hy vọng các mẹ và bạn đọc sẽ có thêm những thông tin bổ ích về các cách massage cho trẻ sơ sinh đúng nhất để thực hiện cho các bé nhà mình nhé!