Hướng dẫn cách chăm sóc mẹ và em bé sau khi sinh con

I. CHĂM SÓC MẸ

✔️ 1. Theo dõi sản dịch.
– Bình thường sản dịch có màu đỏ như kinh nguyệt, mùi tanh nồng, kéo dài khoảng 7 ngày, sau đó ít dần, chuyển sang màu hồng nhạt, sau khoảng 4 tuần thì hết hẳn.
– Sau 4 tuần thì có thể có kinh nguyệt trở lại, máu ra như kinh nguyệt thường kỳ. Chú ý dùng biện pháp tránh thai vì rất dễ có thai sớm sau sinh.

✔️ 2. Vết khâu tầng sinh môn và vết mổ: 
– Không kiêng tắm và gội đầu.
– Vết khâu sẽ liền sẹo sau khoảng 7 ngày: rửa, vệ sinh bằng Betadine. Nếu đau: uống giảm đau Efferalgan 500mg x 2 viên. Sau 6 giờ có thể uống nhắc lại 1 lần nếu cần. Ngày uống không quá 4 lần.

✔️ 3. Ăn uống và nghỉ ngơi.
– Ăn đa dạng các loại thực phẩm hàng ngày.
– Ăn chín uống sôi, ăn đầy đủ các chất, ăn nhiều rau xanh và hoa quả.
– Uống 3 lít nước/ ngày để đảm bảo đủ sữa và tránh táo bón.
– Cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và bú đến 24 tháng tuổi hoặc lâu hơn.
– Uống viên sắt và các loại vitamin cần thiết theo chỉ định của bác sĩ.
– Vận động nhẹ nhàng, không cần bất động, không gen bụng sớm trước 1 tháng.
– Đảm bảo thời gian ngủ 7 – 8 tiếng một ngày.
Lưu ý:
– Không sử dụng các chất kích thích: Rượu, bia, café, thuốc lá…
– Không nên ăn các loại hoa quả chua trong tháng đầu sau sinh.

✔️ 4. Cần tái khám bác sĩ khi:
– Sản dịch ra quá ít, đau bụng nhiều, sản dịch có mùi hôi.
– Nếu sau 7 ngày đã hết sản dịch rồi đột ngột ra máu nhiều đỏ tươi.
– Sốt >38 độ C, rét run, đái buốt.
– Vết khâu tầng sinh môn hoặc vết mổ sưng tấy, chảy dịch, đau nhiều.
– Vú căng đau tức.

✔️ 5. Thủ tục lấy giấy chứng sinh.
– Sản phụ mổ đẻ sau khi thanh toán ra viện.
– Sản phụ đẻ thường khi đi khám 4 ngày sau sinh cho con.
– Khi đến lấy giấy chứng sinh cần phải mang theo sổ hộ khẩu có tên mẹ và có chứng minh nhân dân của mẹ.

II. CHĂM SÓC BÉ.

✔️ 1. Vệ sinh, môi trường.

-Nhiệt độ phòng cho bé tốt nhất trong khoảng 26 – 27độ C .
– Tắm cho bé hàng ngày (nhiệt độ nước 37 độ C, thân bé ngập trong nước).
– Vệ sinh rốn cho bé bằng cồn 70 độ và gạc vô trùng. Rốn sẽ rụng sau sinh khoảng 7 – 12 ngày (cá biệt có bé lên đến 3 tuần). Với phương pháp cắt rốn thì 2 thì chỉ cần vệ sinh rốn bằng cồn mà không cần chờ đợi rốn rụng.
– Massage cho bé trước hoặc sau khi tắm giúp bé dễ chịu, ngủ ngon.
– Tắm nắng cho trẻ hàng ngày.

✔️ 2. Nuôi dưỡng.

– Cho bé bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu.
– Bú theo nhu cầu của trẻ, trẻ trực tiếp mút vú mẹ là tốt nhất.
– Thường xuyên massage vú, vắt sữa để tránh tắc sữa và áp xe vú.
– Nếu bé nôn trớ nhiều, bỏ bú, vàng da tăng lên thì cho bé khám lại ngay.
– Bé đi ngoài 6- 8 lần 1 ngày, phân hoa cà hoa cải nếu bú mẹ hoàn toàn.
– Rửa vệ sinh cho bé bằng nước ấm khi bé đi ngoài hoặc 2 lần 1 ngày để tránh hăm tã.
– Đánh giá sự tăng trưởng của trẻ: Cân nặng tăng trung bình lên 500 – 600 gr/1 tháng trong 6 tháng đầu (150gr – 200gr/ tuần) hoặc theo dõi lượng nước tiểu của trẻ hàng ngày (6 – 8 lần/ ngày).

✔️ 3. Tái khám và phòng bệnh.
– Khám lại vào ngày thứ 4 sau sinh để phát hiện vàng da sơ sinh cần điều trị
– Đo thính lực cho bé phát hiện khiếm thính.
– Xét nghiệm sàng lọc sơ sinh để phát hiện 3 bệnh nguy hiểm mà lâm sàng khó phát hiện (Suy giáp bẩm sinh, Thiếu men G6PD, Tăng sản thượng thận bẩm sinh).Thời gian xét nghiệm: sớm nhất sau 72 giờ, muộn nhất sau 3 tuần tuổi. 
– Cho bé uống vitamin D3 theo đơn của bác sỹ.
– Tiêm phòng lao (BCG) cho bé.
– Thực hiện tiêm chủng đầy đủ (theo lịch tiêm chủng).