Tuần đầu tiên trong cuộc đời bé có thể là thời gian đặc biệt và nhiều bỡ ngỡ đối với người mẹ. Bà mẹ có thể không thể tưởng tượng cuộc sống nếu không có đứa con bé bỏng của mình và cũng ngạc nhiên khi cuộc sống của mình thay đổi rất nhiều chỉ sau một đêm. Mặc dù bé vừa chào đời, nhưng có rất nhiều điều có thể xảy ra trong quá trình tăng trưởng và phát triển của chúng trong tuần đầu tiên.
Bé yêu chào đời là lúc ba mẹ cần sẵn sàng cho việc chăm sóc con yêu tốt nhất để tạo điều kiện cho trẻ phát triển toàn diện cả về mặt thể chất và trí tuệ. Vậy ba mẹ đã chuẩn bị những kiến thức nào để chăm sóc trẻ sơ sinh?
Các chuyên gia cho thấy, hiểu được sự phát triển của trẻ sơ sinh qua từng tuần tuổi có thể giúp ba mẹ giảm bớt những khó khăn trong việc chăm sóc con yêu, cuộc sống gia đình với thiên thần nhỏ sẽ trở nên dễ dàng và vui vẻ hơn nhiều.
Chào mừng thành viên mới đến với gia đình nhỏ của bạn. Cuộc sống với em bé sơ sinh đem lại những trải nghiệm vô cùng tuyệt vời cho ba mẹ. Tuy nhiên ba mẹ cũng cần thêm chút thời gian để làm quen và điều chỉnh với cuộc sống khi có thiên thần nhỏ này.
Cũng giống như ba mẹ, em bé sơ sinh khi mới chào đời cũng cần phải làm quen và thích nghi với môi trường sống mới bên ngoài tử cung người mẹ. Do đó, ba mẹ hãy dành thật nhiều tình yêu thương và sự âu yếm để bé cảm thấy an toàn và phát triển tốt nhất nhé!
Ở giai đoạn 1 tuần tuổi, sau 40 tuần nằm trong làn nước ối trong bụng mẹ, em bé sơ sinh có làn da vẫn còn nhăn nheo. Đồng thời, do môi trường tử cung chật hẹp, em bé luôn ở tư thế cuộn tròn nên khi mới chào đời, chân tay con yêu vẫn chưa duỗi thẳng, còn hơi cong đó ba mẹ ạ.
Ngoài ra, ba mẹ cũng có thể nhận thấy con thở có vẻ hơi khụt khịt giống như có đờm ở trong mũi khiến cho nhiều ông bố bà mẹ lo lắng và nhầm với hiện tượng trẻ sơ sinh 1 tuần tuổi bị ho.
Tuy nhiên, ba mẹ đừng quá lo lắng, nguyên nhân của hiện tượng này là do khi còn trong bụng mẹ con hít nhiều chất dịch và nước ối, trong khi bé yêu chưa biết xì mũi nên khi thở tạo ra những tiếng động lạ này.
Ngoài ra, một biểu hiện ở trẻ sơ sinh một tuần tuổi khiến bố mẹ lo lắng là em bé của bạn thở mạnh và không đều. Thực ra, em bé sơ sinh thở theo một chu kỳ nhất định. Con yêu sẽ thở nhanh và sâu trong một phút, sau đó hơi thở chậm và ngắn.
1. Cân nặng của trẻ sơ sinh trong tuần đầu tiên
Khi mới sinh, một em bé sơ sinh được phân loại theo một trong ba cách: nhỏ đối với tuổi thai (SGA), trung bình đối với tuổi dự kiến hoặc lớn đối với tuổi thai (LGA). Chiều cao và cân nặng chính xác của em bé sẽ thay đổi tùy thuộc vào việc trẻ có được sinh đủ tháng hay sinh non, vì vậy khi sinh, nhân viên y tế sẽ đánh giá em bé dựa trên mức trung bình của độ tuổi đó.
Bé có thể sụt cân sinh lý trong tuần đầu tiên nhưng điều này là bình thường ở hầu hết trẻ sơ sinh.
Theo các chuyên gia cho biết hầu hết trẻ sơ sinh giảm khoảng 10% trọng lượng ban đầu trong ba đến bốn ngày đầu tiên sau sinh và thường lấy lại được cân năng ban đầu sau 7 ngày. Sau khi tăng cân trở lại, trẻ 1 tuần tuổi tăng cân rất nhanh, khoảng 0,1 đến 0,2 kg mỗi tuần trong vài tháng đầu.
Trẻ 1 tuần tuổi cũng cần tái khám với bác sĩ đầu tiên của họ, thường là vài ngày sau khi được xuất viện. Đến khám, bác sĩ sẽ đo chu vi đầu bé, đây là kỹ thuật rất quan trọng giúp bác sĩ biết điều gì đang xảy ra với sự phát triển não bộ của bé.
Khi được 1 tuần tuổi, hộp sọ bé vẫn đang phát triển và các khớp sọ đang hợp nhất với nhau. Trung bình, chu vi vòng đầu của bé gái 1 tuần tuổi sẽ ở khoảng 35cm và với bé trai hơn bé gái khoảng 1cm.
2. Sự phát triển của trẻ sơ sinh 1 tuần tuổi
Khi được 1 tuần tuổi, em bé phải cố gắng để thích nghi cuộc sống bên ngoài bụng mẹ. Vậy việc ưu tiên hàng đầu là gì? Hãy cho trẻ bú sữa mẹ, tiêu hóa và thích nghi hệ thống miễn dịch và hệ thống tiêu hóa của chúng với hệ khuẩn đường ruột khác với hệ vi sinh vật từ mẹ.
Ngay bây giờ, em bé phụ thuộc rất nhiều vào khứu giác và cảm giác xúc giác, vì vậy, điều quan trọng là phải tiếp xúc với da nhiều nhất có thể trong tuần này. Bà mẹ cũng có thể nhận thấy rất nhiều phản xạ từ rất sớm của trẻ, chẳng hạn như có vẻ giật mình hoặc trông giống như trẻ đang run rẩy, cả hai đều là phản xạ bình thường.
Một điều rất quan trọng ở trẻ sơ sinh là kiểu thở, khi được 1 tuần tuổi, nhịp thở của bé sẽ không đều, với các cơn ngưng thở bình thường. Điều này có thể đáng sợ khi chứng kiến xảy ra lần đầu tiên, nhưng hơi thở không đều ở trẻ sơ sinh là triệu chứng bình thường, đặc biệt là trong khi ngủ. Tất nhiên, bố mẹ cũng phải luôn theo dõi trẻ thở và tuân thủ theo các hướng dẫn về giấc ngủ an toàn.
Tuần này trẻ sẽ có các cử động như trẻ di chuyển cả tay và chân đồng thời, ngẩng cao đầu khi nằm sấp. Nhìn chằm chằm vào các vật ở gần mặt và cách xa khoảng 12 đến 15 inch, đó là khoảng cách của một em bé bú mẹ nhìn vào mặt mẹ. Các bé cũng có thể nhìn thấy các mẫu đơn giản, độ tương phản cao tại thời điểm này, nhưng tầm nhìn của trẻ sẽ nhanh chóng mở rộng trong vài tháng tới. Ngoài ra, trẻ cũng có thể phản ứng với những tiếng động lớn và nhìn, theo dõi các vật thể ở trước mặt.
3. Trẻ 1 tuần tuổi uống bao nhiêu ml sữa
Đối với em bé 1 tuần tuổi, bà mẹ có thể chọn cho bé bú trực tiếp sữa mẹ, vắt sữa mẹ vào bình sữa, sữa công thức từ bình hoặc hỗn hợp sữa mẹ và sữa công thức.
Trong 24 giờ đầu tiên sau khi em bé chào đời, người mẹ có thể nhận thấy chúng có vẻ rất buồn ngủ và không hứng thú với việc ăn uống. Điều này có thể là bình thường khi em bé hồi phục sau khi sinh (đặc biệt khi bà mẹ phải rặn rất nhiều), vì vậy chỉ cần kiểm tra xem em bé của bạn đã ăn đủ bằng cách đếm có bao nhiêu tã ướt và bẩn, ngủ có đủ 2-3 giờ không.
3.1. Sữa mẹ
Sữa mẹ cung cấp dinh dưỡng tối ưu cho em bé, nhưng mỗi hoàn cảnh gia đình đều khác nhau, vì vậy có rất nhiều yếu tố quyết định điều gì là tốt nhất cho bà mẹ và em bé. Nếu bà mẹ quan tâm đến việc cho trẻ ăn bằng sữa mẹ thì sẽ có rất nhiều lựa chọn từ việc cho bé ăn sữa mẹ hoàn toàn hoặc bán hoàn toàn từ hỗn hợp sữa mẹ và sữa công thức, hoặc sử dụng sữa mẹ được tặng nếu có.
Nếu bà mẹ muốn có đủ sữa mẹ cho con bú, điều rất quan trọng là bà mẹ phải cố gắng cung cấp sữa mẹ ngay trong tuần đầu tiên này, bằng cách cho mẹ bú bằng vú mẹ thường xuyên để kích thích mẹ bắt đầu sản xuất sữa mẹ, cho con bú theo nhu cầu và bà mẹ cần uống nhiều nước và nghỉ ngơi. Sữa mẹ chuyển tiếp thường sẽ về sau 3 đến 5 ngày sau khi sinh và dần dần chuyển sang sữa trưởng thành trong vài ngày hoặc một tuần.
Việc cho con bú có thể không thoải mái ngay từ đầu, đặc biệt là khi sữa về nhiều và căng tức ngực, nhưng sẽ không bao giờ gây đau đớn hoặc chảy máu. Nếu bà mẹ bị sốt hoặc có bất kỳ đốm đỏ, cứng nào ở vú, đó có thể báo hiệu nhiễm trùng, vì vậy hãy gọi bác sĩ ngay lập tức.
3.2. Sữa bột trẻ em
Nếu bà mẹ không cho con bú, em bé 1 tuần tuổi có thể sẽ uống một loại sữa bột bổ sung chất sắt có nguồn gốc từ sữa. Trẻ có thể sẽ chỉ uống khoảng 30-60ml/lần, cứ sau hai đến ba giờ, trong vài ngày đầu tiên. Số lần này sẽ từ từ tăng lên hai đến 60-80ml vào cuối tuần đầu tiên.
4. Vấn đề ngủ trẻ trẻ 1 tuần tuổi
Em bé 1 tuần tuổi sẽ ngủ rất nhiều nhưng không nhất thiết là vào ban đêm. Mặc dù bố mẹ có thể thử tập luyện giấc ngủ, em bé 1 tuần tuổi vẫn đang học cách điều chỉnh cuộc sống bên ngoài bụng mẹ, vì vậy tuần này tất cả sẽ diễn ra theo tự nhiên. Cứ để trẻ ngủ bất kỳ lúc nào và ngủ khi chúng buồn ngủ.
Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ (APP) khuyến cáo về giấc ngủ của trẻ như sau:
- Không ngủ chung
- Cho trẻ nằm riêng trong sáu tháng đầu tiên của trẻ và nằm trên nôi hoặc cũi gần giường của mẹ, nhưng không phải trên cùng bố mẹ trên giường
- Luôn luôn đặt em bé ngủ trên lưng (không bao giờ nằm nghiêng hoặc nằm sấp) trên một bề mặt phẳng, chẳng hạn như một chiếc nệm cũi chắc chắn được bao phủ bởi một tấm bảo vệ vững chắc.
- Không nên có gì bất kỳ đồ gì trong cũi, kể cả những đồ vật mềm như gối và đồ chơi. AAP cũng khuyến cáo không nên sử dụng bất kỳ loại tấm lưới, kể cả các loại có thể thở được, vì chúng chưa được chứng minh là an toàn cho giấc ngủ.
- Nếu bố mẹ gặp khó khăn khi cho bé ngủ trong cũi, hãy cân nhắc sử dụng nôi thay thế. Một cái cũi kích thước thông thường đôi khi quá lớn đối với một đứa trẻ sơ sinh. Việc quấn tã giúp bé ngủ, ngủ ngon và được vỗ về nhanh chóng, đặc biệt là khi trẻ sơ sinh.
Để giúp mọi người trong gia đình ngủ đủ giấc, cha mẹ có thể cố gắng thay phiên nhau chăm sóc em bé vào ban đêm, ngủ trưa vào ban ngày khi bé ngủ và nhờ sự giúp đỡ của gia đình và bạn bè khi có thể. Chồng hoặc vợ có thể giúp đỡ vào ban đêm bằng cách thay tã cho em bé, cho bé ăn và đặt trở lại giường.
5. Khi nào cần đến gặp bác sĩ
Bố mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ khi có các dấu hiệu trong tuần đầu tiên sau khi chào đời:
- Nếu màu da hoặc mắt của bé ngày càng vàng hơn
- Nếu trẻ không bú mẹ hoặc không bú được bình tốt
- Nếu trẻ khó thức dậy hoặc không ngủ chút nào
- Nếu trẻ quấy khóc nhiều.