Chế độ dinh dưỡng cho trẻ dưới 1 tuổi

Trong những năm tháng đầu đời, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời nhất của trẻ. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, trong sữa mẹ có protein, carbohydrate, chất béo và các loại vitamin cần thiết cho sự phát triển của trẻ.

Hơn nữa, trẻ nhỏ có sức đề kháng yếu và rất dễ mắc bệnh khi có những yếu tố bên ngoài tác động. Khi bú sữa mẹ, trẻ cũng sẽ nhận được những kháng thể từ mẹ để tăng cường hệ miễn dịch, chống chọi tốt hơn với một số loại bệnh và tình trạng viêm nhiễm.

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng, nếu như không có vấn đề gì về sức khỏe, bạn nên nuôi con bằng sữa mẹ trong những năm tháng đầu đời, ít nhất là trong khoảng 6 tháng đầu của trẻ. Nên cho con bú sớm vì ngay sau khi sinh, tuyến sữa của mẹ sẽ tiết ra Colostrum – có chứa hàm lượng dinh dưỡng cao và rất tốt cho sức khỏe của trẻ.

Sữa mẹ cũng được đánh giá là rất dễ tiêu hóa, hạn chế tình trạng nôn ói của trẻ sau khi ăn. Khi cho con bú sữa mẹ, bạn sẽ thấy rất thuận tiện vì có thể cho con ăn ở bất cứ đâu, không cần mất thời gian vệ sinh hay hâm nóng bình sữa.

Tuy nhiên, với những bà mẹ có vấn đề về sức khỏe chẳng hạn như mắc bệnh viêm gan, nhiễm HIV,… thì bạn có thể lựa chọn sữa công thức để cung cấp dinh dưỡng cho trẻ.

Nên cho trẻ bú như thế nào?

Các bà mẹ nên cho con bú trong khoảng 1 giờ sau sinh và sau đó, mỗi ngày bé cần được bú khoảng 8 đến 12 lần trong những tuần đầu tiên. Khi bé ngủ, mẹ vẫn nên đánh thức bé dậy để cho bú, điều này sẽ giúp trẻ đảm bảo dinh dưỡng và phát triển tốt.

Trẻ càng lớn thì nhu cầu sữa mẹ cũng tăng lên, trẻ có xu hướng bú nhanh hơn, bú nhiều hơn và dưới đây là gợi ý về tần suất bú mẹ của trẻ:

• Đối với trẻ từ 1 đến 3 tháng tuổi: Mẹ nên cho trẻ bú 7 đến 9 lần/ngày.

• Đối với trẻ 3 tháng tuổi: Mẹ nên cho trẻ bú 6 đến 8 lần/ngày.

• Đối với trẻ 6 tháng tuổi: Mẹ nên cho trẻ bú khoảng 6 lần/ ngày.

• Khi trẻ được 1 tuổi: Mẹ vẫn có thể cho trẻ bú sữa mẹ nhưng lượng sữa sẽ giảm xuống và lúc này bé cần ăn dặm để cung cấp thêm dưỡng chất cho cơ thể.

Trên đây, chỉ là những gợi ý, vì tần suất bú của trẻ có thể thay đổi tùy thuộc vào đặc điểm, sở thích của trẻ.

2.2 Bé từ 6 – 10 tháng tuổi:

Ở giai đoạn này trẻ có thể bắt đầu ăn dặm, nhưng mẹ cũng nên cho con bú sữa mẹ hoặc sử dụng thêm sữa bột ở ngoài. Trong chế độ ăn dặm của trẻ, mẹ cần bổ sung các loại chất dinh dưỡng:

+ Rau xanh và trái cây như: bí xanh, quả bơ, củ cải trắng, đu đủ, táo,…. giúp trẻ bổ sung vitamin C, canxi, chất xơ và protein,… nâng cao sức đề kháng và hệ miễn dịch cho trẻ.

+ Thực phẩm giàu chất sắt: trẻ sẽ mất dần về lượng sắt từ sau tháng tuổi, bởi vậy mẹ cần bổ sung thêm các thực phẩm giàu sắt như thịt bò.

+ Thực phẩm giàu chất đạm:giúp trẻ nâng cao hệ miễn dịch và sự phát triển của não bộ có trong thực phẩm như: thịt gà, cá, pho mai, thịt nạc thăn, đậu hũ, các loại hạt,…

Trong quá trình chế biến thức ăn cho trẻ trong giai đoạn này mẹ nên lựa chọn cách: hấp, luộc hoặc nướng để đảm bảo chất dinh dưỡng và tránh các tác động không tốt từ dầu mỡ, gây ảnh hưởng đến đường tiêu hóa của trẻ. Mẹ cũng nên nghiên nhỏ, hoặc nát cho trẻ để trẻ ăn tránh bị hóc hay khó ăn.

2.3 Bé từ 10 – 12 tháng:

Giai đoạn này trẻ cũng đã phát triển hơn nhiều, nhưng mẹ cũng nên duy trì về thói quen cho trẻ bú sữa mẹ hoặc sử dụng sữa bột hàng ngày, kết hợp với việc ăn dặm. Mẹ cũng có thể tham khảo thêm chế độ dinh dưỡng cần thiết cho trẻ từ 10 – 12 tháng được FaGoMom chia sẻ như sau:

+ Mẹ cho trẻ bú sữa mẹ hàng ngày từ 3-4 lần trong ngày.

+ Bổ sung thêm chất xơ, vitamin khoáng chất có từ rau xanh và trái cây cần thiết cho sự phát triển của trẻ. Những loại rau xanh và củ quả phù hợp với trẻ từ 10 – 12 tháng tuổi như: bí xanh, khoai lang, cải trắng, cà tím, rau chân vịt, cải xoăn, súp lơ xanh,…. Trong giai đoạn này trẻ bắt đầu biết cầm nắm, mẹ có thể cắt rau củ thành miếng nhỏ vừa tay cần cho trẻ tập bốc để ăn, gặm nhấm dần dần.

+ Bé có thể ăn cả lòng đỏ và lòng trắng trứng gà nhưng mẹ phải nấu thật kỹ.

+ Ở tuổi này trẻ đã lớn hơn nhiều, nhưng mẹ cũng không nên cho trẻ sử dụng mật ong, mứt, bơ. Bởi đây là những thực phẩm có nhiều đường và có tiểm ẩn gây ra dị ứng cho trẻ.

3. Một số lưu ý khi thực hiện chế độ dinh dưỡng cho bé dưới 1 tuổi

3.1. Đối với trẻ từ 0 đến 6 tháng tuổi

Đây là giai đoạn bé hoàn toàn được bú bằng sữa mẹ. Mẹ cần chú ý những điều sau:

• Sau khi sinh nên cho bé bú mẹ càng sớm càng tốt.

• Nên cho trẻ bú mẹ lâu, khoảng 45 phút.

• Không hạn chế thời gian cũng như tần suất cho bé bú.

• Khi bé đang khóc nên dỗ bé, đợi bé nín mới nên cho bú.

• Trong trường hợp núm vú mẹ bị sưng, nứt,… cần dùng đến thuốc thì hãy lựa chọn loại thuốc không gây hại cho bé.

• Nếu bé uống sữa công thức, cần đảm bảo vệ sinh, tiệt trùng bình và hâm nóng sữa trước khi cho trẻ bú.

3.2. Đối với trẻ từ 6 tháng đến 1 tuổi

• Khi trẻ đã bước vào thời kỳ ăn dặm, mẹ cần cho trẻ tập ăn từ những thực phẩm dễ ăn, dễ tiêu hóa.

• Đặc biệt lưu ý về những loại món ăn bé không thích hoặc có nguy cơ dị ứng.

• Nên chia nhỏ các bữa ăn cho trẻ.

• Cho bé ăn đa dạng thực phẩm để bé không cảm thấy chán. Nên đan xen bữa chính, bữa phụ để bé luôn hào hứng trong mỗi bữa ăn.

Chuyển đổi từ thói quen bú sữa hoàn toàn sang những bữa ăn dặm, bé sẽ cần thời gian để thích nghi, mẹ nên kiên nhẫn và cho con tập ăn dần dần. Nếu trẻ biếng ăn, khóc, nhổ phì mỗi khi ăn, mẹ cần tìm hiểu nguyên nhân và từ từ tháo gỡ,…

Mẹ nên lựa chọn nguồn thực phẩm tươi sạch và đảm bảo vệ sinh tay sạch sẽ trước khi chế biến đồ ăn cho trẻ.